Hipermetropi Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Gözün ön arka uzunluğunun toplum ortalamasından kısa olması neticesinde, görüntüler görme merkezinin arkasında odaklanır. Bu tip göz bozukluğuna hipermetropi adı verilmektedir. Çocukların doğumdan itibaren hipermetrop olmaları beklenir. Büyüdükçe göz uzunluğu artacağından yaş ilerledikçe hipermetrop derecelerinde düşme gözlenir. Hipermetropi terimi, halk arasında “yakın görememe” olarak bilinse de hipermetropisi olan kişiler hem yakını hem uzağı görmekte zorlanmaktadırlar. Özellikle yakın görme kapasitesinde zayıflamanın (presbiyopi) başladığı 40 yaş döneminde hipermetropinin presbiyopi ile birleşmesiyle, görme bulanıklığı daha belirgin hale gelmektedir.

Hipermetropi, yani +(artı) numaralara sahip kişiler, okurken harfleri karıştırma, puslu görme, uzun süreli okumada ve ekrana bakma sonrasında göz çevresinde ve baş bölgesinde ağrı şikayetleri yaşamaktadırlar. Bu kişilerin gözlüksüz net görüyor olmaları, gözlerinde bozukluk olmadığı anlamına gelmemektedir. Gözlerinde ağrı ve yorgunluk şikayetleri olan kişilerin gözlük takmaları ise net görme ve şikayetleri azaltma yönünde destekleyici olabilmektedir ve bu nedenledir ki halka arasında “dinlendirici gözlük” şeklinde söylenegelmiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere gözlük takmak hipermetrop kişiler için şikayetlerin giderilmesinde bir yardımcı araçtır ve göz numarasını tedavi edici, numarayı düşürücü bir etkisi bulunmamaktadır.

Hipermetropik göz bozukluğunun gözlük dışındaki seçenekleri, kontakt lens, refraktif cerrahi (LASIK veya PRK/no touch laser) ve şeffaf lens değişimi ameliyatıdır. Bunlardan ilki olan kontakt lensler, hijyen ve kullanım kurallarına uyulduğu takdirde gözlüğe göre daha konforlu bir seçenek olarak değerlendirilmektedir. Sadece uzak göz bozukluklarını düzelten kontakt lensler olduğu gibi multifokal (uzak- yakın) kontakt lensler de mevcuttur. 40 yaş üstü kişilerde uzak gözlüğün yanısıra yakın gözlük ihtiyacının da kendini göstermesiyle, multifokal kontakt lensler bu yaş grubu kişiler için konforlu bir görüş imkânı sunar.

Hipermetropik kişilerin göz bozukluklarının düzeltilmesinde gözlük ve kontakt lensin yanı sıra cerrahi yöntemler ile göz bozukluğunun düzeltilmesi de söz konusudur. İlk akla gelen refraktif cerrahidir, yani halk arasında “göz çizdirme” olarak söylenen ancak güncel laser yöntemlerinde herhangi bir “çizme” uygulaması yapılmayan, femtosaniye lazer eşliğinde uygulanan güvenilir ve konforlu bir cerrahi yöntemdir. Bu cerrahi yöntem ile hipermetropik kişilerde “numarayı sıfırlama” doğru bir hedef tanımı değildir. Asıl hedef, kişinin yaşamının her alanında büyük oranda gözlüksüz görebilmesini sağlamaktır. Eğer göz yapıları refraktif cerrahi uygunluk kriterlerini karşılıyorsa lazer ameliyatı uygulanabilir.

Göz içi cerrahi yöntemler ile de hipermetropik göz bozukluğunun düzeltilmesi mümkündür. Bu yöntemlerden ilki fakik göz içi lensi olarak tanımlanan göz içerisine mercek yerleştirme ameliyatıdır. Yakın görme bozukluğu henüz başlamamış olan presbiyopi öncesi yaş grubunda, yüksek hipermetropisi bulunan, gözlük kontakt lens ve refraktif cerrahi uygulanmalarının yapılamadığı ya da tercih edilmediği kişilerde kıymetli bir seçenektir. Kişinin kendi merceği yerinde bırakılarak ve onun üzerine yerleştirilecek olan bu ikinci mercek sayesinde kişinin gözlüksüz uzak görüş elde etmesi sağlanmaktadır. İkinci yöntem ise şeffaf lens değişimi ameliyatıdır. Presbiyopi çağında olup henüz katarakt gelişimi başlamamış olan ve bu işleme uygun kişilerde ise bu ameliyat yapılabilmektedir. Şeffaf lens değişimi, kişinin göz merceğinin ameliyatla alınıp yerine trifokal (üç odaklı) göz içi merceği yerleştirilmesi işlemidir. Bu işlem her yaşa ve her göze uygulanamayacağı için özenli bir muayene ve detaylı tetkik değerlendirmesini gerektirmektedir. Uygunluk kriterlerini karşılayan hastalara uygulandığında ise kişinin yakın orta ve uzak mesafeleri gözlüksüz görmesi sağlanabilmektedir.

Op.Dr. Deniz Marangoz

Göz Vakfı Bayrampaşa Göz Hastanesi

Göz Vakfı Hastaneleri Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.